Omgaan met verdriet en rouw (van alle soorten)

Laten we eerlijk zijn. Hoewel praten over je gevoelens kan helpen om je beter te voelen, kan met sommige mensen praten over je levenscrisis lastig zijn en tot grote ongemakkelijke en  ‘awkward’ situaties leiden. Mensen willen je vaak troost bieden, maar weten veelal niet wat ze moeten doen of zeggen en staren ze uiteindelijk naar de vloer. Maar dan, vaak het ergste van alles, zeggen ze net die dingen die je echt niet wilt horen. In hun zoektocht naar de juiste woorden vinden ze … letterlijk alle verkeerde woorden: “je moet vooral positief blijven, met negatief denken maak je de situatie alleen maar erger.” Of: “Je moet het gewoon accepteren en loslaten, alleen dan kun je verder.” Of: “Alles wat in het leven gebeurt, gebeurt met een reden, probeer je je vooral daarop te focussen.” Of: “Alles komt wel weer goed, huil maar niet.” 

Door deze antwoorden kun je dus zien waarom zoveel mensen besluiten hun persoonlijke sores en crisissen  voor zichzelf te houden. Eén advies van ons is, krop je gevoelens niet op, maar zoek gelijkgestemden op met wie je open en eerlijk kunt praten over wat je doormaakt. Dat geeft je de ruimte en steun die je nodig hebt om te rouwen, te helen en je innerlijke kracht terug te vinden. Daarover lees je meer in deze blog.

Vaak wordt gedacht dat mensen in de leeftijdscategorie tussen de 20 en 40 de grootste geluksvogels: “het zijn de beste jaren van je leven” – wordt er veelal gezegd. Waarom? Mensen in deze leeftijdscategorie zijn over het algemeen in goede gezondheid, hebben minimale verantwoordelijkheden en zijn daardoor nog vrij flexibel om kansen over de toekomst te verkennen en risico’s te nemen in zowel hun professionele als privéleven. Het wordt echter steeds duidelijker dat ook deze groep (jong)volwassenen niet geheel vrij is van de stress die later in het leven ontstaat. In feite ervaren veel mensen in deze levensfase perioden van grote onzekerheid en angst over het verleden, heden en toekomst waarin ze hun doelen, keuzes, plannen en zelfs relaties in twijfel trekken. Professionals hebben deze gebeurtenis de quarterlifecrisis en dertigersdilemma’ genoemd. In mijn blogs deel ik tips en handvatten over hoe om te gaan met de symptomen, dilemma’s en worstelingen die deze levensfase met zich meebrengt. In deze editie: omgaan met verdriet en rouw.

Een opmerking over de “juiste” manier van verdriet hebben rouwen

Onlangs deelden Chrissy Teigen en John Legend enkele hartverscheurende foto’s – sommigen bekritiseerden hen voor hun openheid: “too much information”, anderen applaudisseerden en prezen hen voor hun dapperheid om zo kwetsbaar te durven zijn terwijl de hele wereld naar je kijkt. Vaak moedigt de wereld ons aan om commentaar te leveren op hoe anderen met hun verdriet omgaan. Ik hoor regelmatig mensen zeggen: “denk je dat Mientje  te lang in haar verdriet blijft hangen? Zouden die emoties niet al voorbij moeten zijn?” “Word je er niet moe van dat Ellen alleen maar over haar pijn en verdriet praat als je met haar bent, het moet nu toch onderhand wel over zijn?” Wat volgt is een ontleding van hoe de wereld bepaalt dat iemand zijn/haar pijn moet verwerken, alsof er een vast pad is en iedereen die ervan afwijkt, en op een andere manier treurt verkeerd (bezig) is.

Toen ik de foto’s zag die Chrissy op sociale media deelde, had ik het gevoel dat ze ‘ons’ een zeldzame blik liet werpen op het liefdesverdriet van een ouder. Ze gaven mensen een kijkje in een kamer vol liefde en verwoesting. Ze nodigden mensen uit om zich op hart- en zielsniveau met het moment te verenigen, omdat het bijna onmogelijk was om weg te kijken, hoe pijnlijk het ook was om hier getuige van te zijn.

Ik keek naar die beelden en zag liefde, liefde voor hun kind en de liefde die ze voor elkaar hebben.

De meest gestelde vraag is waarschijnlijk waarom? Waarom zou iemand een foto maken van zulk lijden? Nou, dat is een gemakkelijke vraag om te beantwoorden. Via deze foto’s tonen ze niet alleen pijn, ze tonen ook liefde en geven hiermee ook indirect hun steun aan degenen die hetzelfde meemaken maar in stilte en eenzaamheid lijden. Ja, het is verdrietig om te zien want het zijn de enige foto’s die ze ooit met hun zoon zullen hebben. Ze zullen geen blije foto’s hebben als ze het ziekenhuis verlaten. Ze zullen geen foto’s kunnen maken van belangrijke mijlpalen. Dit was hun moment, hun ENIGE moment. 

Praten over pijn en verdriet, het doorbreken van taboes

Onlangs deed ook Meghan Markle voor even de deur naar haar hart open door in de New York Times openhartig te praten over een ingrijpende gebeurtenis waar zo’n 20% van alle vrouwen mee te maken hebben, maar in onze maatschappij nog altijd als een taboe wordt gezien: haar miskraam. Het verliezen van een kind is één van de meest ondraaglijke vorm van verdriet “en toch praten weinig mensen erover omdat het zo’n taboe is”. Toen bij mijn man kanker werd geconstateerd, heb ik gedurende zijn gehele ziekteproces een aantal mensen niet (meer) gezien. Toen ik ze later weer tegenkwam zeiden ze “jullie hadden het zo zwaar in die tijd, ik wilde je niet lastig vallen.” Of: “Ik was bang dat ik de situatie te eng zou vinden en niet aan zou kunnen.” 

Soms kan de angst voor lijden ons buiten de kamer houden, en het kan ook betekenen dat we ons afkeren van pijnlijke beelden, situaties of lijdende mensen. Onze angst vertelt ons dat we bang moeten zijn voor wat we zouden kunnen zien, voelen of om misschien iets verkeerds te zeggen. Het vertelt ons dat we onze eigen behoeften op dat moment boven die van een andere moeten stellen en het moedigt ons aan de situatie vermijden/te vluchten. In plaats van ons te vertellen dat we de kracht hebben om onze hart en armen te openen voor wat zich voor onze ogen lijkt te ontvouwen. In plaats daarvan kijken we en blijven we weg. We vergeten daarbij dat we allemaal het vermogen hebben om, op de een of andere manier, aanwezig en bekrachtigende te zijn in het leven van een medemens. 

Meghan benadrukt in haar opiniestuk dat het altijd belangrijk is om te vragen naar hoe het echt met mensen gaat. “Als ze echt naar onze antwoorden luisteren, dan wordt het verdriet, de pijn en het helingsproces lichter. Voor ons allemaal. Als we samen onze pijn delen, kunnen we ook samen helen.” 

Samen rouwen, is samen helen..

Het is goed om op te merken dat de pijn van iemand anders soms een pijnlijke trigger voor iemand anders kan zijn. Misschien veroorzaakt het zien van of horen over het lijden van een ander een golf van verdriet bij je. Misschien brengt de ervaring van iemand je terug naar een ervaring of gebeurtenis die je liever vergeet/vermijdt. Omdat triggers vaak zonder waarschuwing komen, kan het overweldigend aanvoelen en letterlijk je de adem benemen.

Deze mensen zou ik willen aanmoedigen om aardig voor zichzelf te zijn. Gun jezelf de ruimte om te huilen en te praten zodat je de verborgen/vergeten pijn die naar de oppervlakte is komen drijven kunt verwerken en jij kunt helen. De meeste mensen zullen uiteindelijk het gevoel hebben dat hun evenwicht weer is hersteld, maar als dat niet het geval is, zou ik hen aanmoedigen om ondersteuning te zoeken, aangezien die beschikbaar is voor iedereen die dat wil.

Voor wat het waard is, volgen hieronder een paar tips voor degenen die heling zoeken voor hun verdriet en rouw.

1. Doe dit in je eigen tempo – er is geen goede of foute manier om verdriet te hebben/te rouwen. Hoewel de stappen van een rouwproces voor iedereen vergelijkbaar zijn, is de manier waarop je ze doormaakt voor iedereen uniek en een persoonlijk proces.
2. Blijf praten – de hersenen kunnen trauma (beter) verwerken door erover te praten, dus hoe meer je je verhaal vertelt, hoe meer je hersenen op een gegeven wat er gebeurd is kunnen accepteren en dit zal je helpen vooruit te komen.
3. Probeer niet terug te gaan naar de persoon die je was vóór het verlies/verdriet – het verliezen van iets of iemand dierbaars in je leven verandert je als mens, en hoe meer je op zoek gaat naar de persoon die je ooit was, hoe moeilijker het wordt om te helen. Concentreer je in plaats daarvan op de nieuwe persoon die je bent en ga verder vanaf deze plek.

Samengevat 

In mijn praktijk heb ik met legio mensen te maken die, om gerechtvaardigde redenen, vinden dat ze vrienden of familie niet kunnen vertellen over wat ze doormaken. Maar als je je in een positie bevindt waarin je jouw gevoelens kunt delen, ook al is het met één persoon, dan beloof ik je dat het de moeite waard zal zijn. Dat komt deels omdat praten het instrument is waarmee de hersenen trauma verwerken – door het te bespreken, help je letterlijk je geest te genezen. Dat verklaart ook waarom mensen die een traumatische gebeurtenis hebben meegemaakt hun verhaal soms op de vreemdste momenten ter sprake brengen. 

Maar zoals ik bij allerlei ontwrichtende gebeurtenissen in mijn leven ontdekte, als je de mensen om je heen de kans geeft om te laten zien dat ze om je geven, zullen ze dat meestal met enthousiasme aangrijpen en er alles aan doen om er voor je te zijn. Mensen kunnen hierin briljant zijn, als je ze de kans geeft.

Persoonlijke begeleiding bij het omgaan met angst en stress 

• Het leven kan zo druk zijn, dat je hierdoor kunt vergeten om stil te staan bij hoe het écht met je gaat waardoor je vast kunt lopen in vastgeroeste patronen met als gevolg: emotionele en/of fysieke onvrede over de status-quo van je leven. Quarterlife coaching helpt je om even stil te staan en te investeren in die gebieden van leven die om aandacht vragen zodat jouw willen, denken en doen weer op lijn komen te staan. We laten je zien hoe jij optimaal gebruik kunt maken van jouw kennis, emoties, intuïtie en talenten om een leven vol rust, plezier, vervulling en vitaliteit te creëren. Meer informatie >>>

Onze tips en handvatten om je op weg te helpen:

• Download: het e-boek ‘Multi Less en Simle More’ >>
• Doe:  Quarterlifecrisis check >>
• Boek: een vrijblijvend Oriëntatiesessie >>
• Lees: over onze ‘Oplossingen’ >>
• Volg: Quarterlife Cursussen >> 
• Doe mee: Quarterlife inspiratieworkshops >>