De start van een nieuwe carrière: Fake it, til you make it?
Je bent klaar met je studie. De wereld ligt aan je voeten! Wat een enorme last is er van je schouders af: je hebt dat diploma binnen, waar je zo hard voor hebt geploeterd en met veel moed en positief gestemd sta je met beide benen op de grond om voor die baan te gaan. Dan kom je erachter dat je nog veel meer naast je studie had kunnen doen voor je CV. Je wilt dit gat dichten. Je bedenkt manieren om dit mogelijk te maken. Liegen op je CV, kun je gewoon leugentjes op je CV zetten?
Wanhopige tijden vragen vaak om wanhopige maatregelen, wordt er gezegd. En in een brutale arbeidsmarkt, kunnen sommige werkzoekenden in de verleiding komen om hun werk of opleiding geschiedenis te vervalsen. Zo hopen ze zichzelf aantrekkelijker te maken voor potentiële werkgevers.
Een onschuldig leugentje op z’n tijd kan geen kwaad, toch? Dit is volgens Prater en Kiser een bekend fenomeen in de wereld van banenjagers. Liegen op je CV is de normaalste zaak geworden. Sterker nog, volgens bureau Een Streepje Voor, bevat meer dan de helft van de CV’s van Nederlanders feitelijke onjuistheden. Tegelijkertijd kan de kleine verfraaiing leiden tot ontslag en/ of zelfs een fikse boete. Maar misschien heb je al veel gedaan, maar vind je het niet prettig om het accent daarop te leggen. Simpelweg, omdat dat niet bij jou past. Deze andere kant van het spectrum, is een soort bescheidenheid gecombineerd met faalangst, waardoor je de plank mis kan worden geslagen en een baan voorbij vliegt. Kortom: hoe start je je carrière eerlijk en voorspoedig?
De start van een nieuwe carrière: Fake it, til you make it.
Eerder dit jaar verscheen een artikel waarin de Duitse parlementslid Petra Hinz naar voren werd geschoven als CV fraudeur (de Volkskrant, 4 aug. 2016). Dit zette me aan het denken, over mijn eigen CV en de feedback die ik regelmatig gedurende mijn banenjacht heb gehad. ‘Fake it, until you make it’ was het advies wat ik van enkelen kreeg. Want volgens sommigen was ik ‘te eerlijk’. in het sollicitatiegesprek al bezig met een veilige muur om mezelf bouwen als gevolg van het managen van mijn verwachtingen. ‘Dat doe je niet tijdens de selectieprocedure, maar zodra je een tijdje binnen bent.’ Toch voelde dat niet goed.
‘Liegen op je CV? Wel nee, een beetje bluf hoort erbij.’
Het begint al bij hoe het fenomeen liegen geinterpreteerd wordt. Iets tot waarheid beschouwen: daar zit al een fundamenteel verschil in, aldus Een Streepje Voor. De meest voorkomende leugen heeft te maken met de rol en/ of verantwoordelijkheid binnen een functie. Dit kan hier en daar aangescherpt worden naar de wens en prioritering van de lezer van het CV. We leven in een maatschappij wat qua waardesysteem haar lichten fel laat werpen op overvloed aan ervaringen en papiertjes. Het allerliefst op zo’n jong mogelijke leeftijd. Dit schept een bepaalde nuance en tot op zekere hoogte zelfs begrip voor het liegen op je CV.
Tegelijkertijd getuigt dit gedrag een mate van ethische grenzeloosheid die later gedurende de loopbaan een enorm probleem kan opleveren: niet alleen voor de leugenaar, maar ook voor de omgeving. Ik betwijfel of liegen op je CV het überhaupt waard is. Naar alle waarschijnlijkheid kom je toch terecht op de plek waar je hoort. Misschien niet direct. Wellicht dat er drie keer van baan switchen aan gepaard gaat. Of een lang proces waarin geduld en doorzettingsvermogen centraal staat. Hoe dan ook: dat leugentje is het begin van een potentieel en geleidelijk aan groter wordende probleem.
‘Je bent zo’n vrouw!’
Aan de overkant van het liegen kenmerkt zich een mate van doorgedraaide bescheidenheid en een tikkeltje faalangst van het eigen kunnen. ‘Ze komen er toch achter dat ik niet goed genoeg ben’. Of ‘tijdens het assessment val ik door de mand’ zijn klassieke gedachten die niet alleen door mijn eigen hoofd spookte, maar ook in mijn werkzoekende omgeving. Op momenten dat de realiteit het tegendeel bewees, kwam er een interessant impostor syndroom naar voren. Kenmerkend hierin is dat de bekwame persoon denkt dat ‘de feedback niet op mij slaat’ of de klassieke gedachte ‘het zal vast toeval zijn geweest’.
Alhoewel ik het niet graag toegeef, heb ik dit zelf ook ondervonden. Ik interpreteerde het als gedachten die er mochten zijn en zag ze als een wolk die vast ooit uit het zicht van de zon zal gaan. Het is ontzettend gemakkelijk om dat zo te noemen, maar in mijn hoofd was het complete chaos. Ik kreeg toen het advies: ‘Als je een man was, had je niet eens genoemd wat jouw ontwikkelpunten waren. Dan zag je die vacature als iets wat je wel even doet, al weet je vooraf je dat je die driekwart niet beheerst. Dit is één van de redenen dat vrouwen niet in de top komen. Ze willen eerst 100% zeker weten of ze de functie aan kunnen voor dat ze overwegen ervoor te gaan. Niet twijfelen dus, gewoon doen!’ Dit had ik nodig. Maar waarom?
Het is maar een baan
’Aan het einde van de dag is het maar een baan.’ Deze gedachte heeft mij enorm geholpen als ik voor een belangrijke momentopname stond (capaciteitentesten, assessments, rollenspellen – noem maar op). Hierdoor ben ik open en bloot geweest: niet liegen in je CV en ook geen detail geneuzel. Just me. Feedback zoals ‘je kunt geen binding aan gaan met mensen’, ‘je hebt geen emoties’, of mijn favoriet: ‘je bent niet resultaatgericht’ horen erbij. Wat kun je hier mee? Dieper reflecteren en niet direct als dé waarheid zien: want dat is het compleet andere uiterste waardoor je niet reflecterend over kunt komen. Uiteindelijk ben je zoals je bent en daar mag je trots op zijn. Niemand weet hoe het is om jou te zijn, alleen jij. Dus, hoe cliché ook: blijf jezelf en je komt in een omgeving terecht die bij jou past.
Persoonlijke loopbaanbegeleiding
-
Werk in het quarterlife loopbaancoachingstraject met een loopbaancoach en creëer een loopbaanplan dat past bij jouw talenten, interesses en professionele doelen en ambities. Meer informatie >>
Je kunt kiezen uit twee programma’s:
- Career Switch biedt ondersteuning bij het vinden van die (nieuwe) droombaan. Meer informatie >>
- Career Advancement is ontworpen voor wie zijn potentie verder wil ontwikkelen in de huidige functie om deze naar het volgende niveau te tillen. Meer informatie >>
- Boek een vrijblijvend Oriëntatiesessie >>
- Meld je aan voor de OAKZine en ontvang maandelijks gratis tips en adviezen. >>
- Lees meer over onze andere ‘Oplossingen’ >>